diff options
Diffstat (limited to 'rubbos/app/apache2/manual/urlmapping.html.tr.utf8')
| -rw-r--r-- | rubbos/app/apache2/manual/urlmapping.html.tr.utf8 | 270 |
1 files changed, 270 insertions, 0 deletions
diff --git a/rubbos/app/apache2/manual/urlmapping.html.tr.utf8 b/rubbos/app/apache2/manual/urlmapping.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000..15b08299 --- /dev/null +++ b/rubbos/app/apache2/manual/urlmapping.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,270 @@ +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> +<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> +<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head><!-- + XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX + This file is generated from xml source: DO NOT EDIT + XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX + --> +<title>URL’lerin Dosya Sistemi ile Eşleştirilmesi - Apache HTTP Sunucusu</title> +<link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" /> +<link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" /> +<link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /> +<link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head> +<body id="manual-page"><div id="page-header"> +<p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="./faq/">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p> +<p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0</p> +<img alt="" src="./images/feather.gif" /></div> +<div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div> +<div id="path"> +<a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.0</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>URL’lerin Dosya Sistemi ile Eşleştirilmesi</h1> +<div class="toplang"> +<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/urlmapping.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | +<a href="./ja/urlmapping.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | +<a href="./ko/urlmapping.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | +<a href="./tr/urlmapping.html" title="Türkçe"> tr </a></p> +</div> + + <p>Bu belgede, bir istekte belirtilen URL’nin sunulacak dosyanın dosya + sistemindeki yerini bulmak için Apache tarafından nasıl kullanıldığı + açıklanmaktadır.</p> + </div> +<div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#related">İlgili Modüller ve Yönergeler</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#documentroot"><code>DocumentRoot</code></a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#outside">Belge Kök Dizini Dışındaki Dosyalar</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#user">Kullanıcı Dizinleri</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#redirect">URL Yönlendirme</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#proxy">Karşı Vekil</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#rewrite">Yeniden Yazma Motoru</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#notfound">Dosya orada yok</a></li> +</ul></div> +<div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="related" id="related">İlgili Modüller ve Yönergeler</a></h2> + +<table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="./mod/mod_alias.html">mod_alias</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_userdir.html">mod_userdir</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_speling.html">mod_speling</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_vhost_alias.html">mod_vhost_alias</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#alias">Alias</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#aliasmatch">AliasMatch</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_speling.html#checkspelling">CheckSpelling</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#errordocument">ErrorDocument</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxypass">ProxyPass</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxypassreverse">ProxyPassReverse</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#redirect">Redirect</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#redirectmatch">RedirectMatch</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewritecond">RewriteCond</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewritematch">RewriteMatch</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#scriptalias">ScriptAlias</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#scriptaliasmatch">ScriptAliasMatch</a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_userdir.html#userdir">UserDir</a></code></li></ul></td></tr></table> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="documentroot" id="documentroot"><code>DocumentRoot</code></a></h2> + + <p>Yapılan bir isteğe hangi dosyanın sunulacağına karar verirken + Apache’nin öntanımlı davranışı istek için URL yolunu (URL’den konak ismi + ve port ayrıldıktan sonra kalan kısım) alıp bunu yapılandırma dosyasında + <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> yönergesi ile + belirtilen dizinin sonuna eklemektir. Bu nedenle, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> altındaki dizinler ve dosyalar + sitenin dışardan görünen temel belge ağacını oluştururlar.</p> + + <p>Örneğin, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> yönergesine + <code>/var/http/html</code> atanmış olsun. + <code>http://mesela.dom/balıklar/zargana.html</code> şeklindeki bir + istek için istemciye <code>/var/http/html/balıklar/zargana.html</code> + dosyası sunulur.</p> + + <p>Apache ayrıca, sunucunun birden fazla konak için istek kabul etmesini + sağlayan <a href="vhosts/">sanal barındırmaya</a> da muktedirdir. Bu + durumda her sanal konak için ayrı bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> belirtilebileceği gibi sunulacak içeriğin + istekte bulunulan IP adresi veya konak ismine dayanarak devingen olarak + saptanmasını sağlayabilen <code class="module"><a href="./mod/mod_vhost_alias.html">mod_vhost_alias</a></code> modülüyle + gelen yönergeler de kullanılabilir.</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="outside" id="outside">Belge Kök Dizini Dışındaki Dosyalar</a></h2> + + <p>Bazen dosya sisteminde doğrudan <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> altında bulunmayan dosyalara da erişim izni + vermek gerekir. Apache’de bunu sağlamanın çeşitli yolları vardır. Unix + sistemlerinde sembolik bağlar sayesinde dosya sisteminin farklı + yerlerindeki dosyaları ve dizinleri <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> altındaymış gibi göstermek mümkündür. + <code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesine değer olarak + <code>FollowSymLinks</code> veya <code>SymLinksIfOwnerMatch</code> + atanmadıkça Apache olası güvenlik açıklarına karşı öntanımlı olarak + sembolik bağları izlemez.</p> + + <p>Bundan başka, dosya sisteminin farklı parçalarını belge kök dizini + altında göstermek için <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#alias">Alias</a></code> + yönergesi de kullanılabilir. Örneğin,</p> + + <div class="example"><p><code>Alias /belgeler /var/http</code></p></div> + + <p>yapılandırması ile + <code>http://mesela.dom/belgeler/dizin/dosya.html</code> URL’si için + dosya sistemindeki <code>/var/http/dizin/dosya.html</code> dosyası + sunulacaktır. Hedef dizindeki dosyaları birer <span title="sözlüğe bakınız">→</span> <a href="./glossary.html#cgi">CGI</a> betiği olarak imlemesi dışında <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#scriptalias">ScriptAlias</a></code> yönergesi de aynı şekilde + çalışır.</p> + + <p>Biraz daha fazla esnekliğin gerektiği durumlarda <span title="sözlüğe bakınız">→</span> <a href="./glossary.html#regex">düzenli ifadelere</a> dayalı eşleşmeler sağlamak + üzere <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#aliasmatch">AliasMatch</a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#scriptaliasmatch">ScriptAliasMatch</a></code> yönergelerinin gücünden + yararlanılabilir. Örneğin,</p> + + <div class="example"><p><code>ScriptAliasMatch ^/~([a-zA-Z0-9]+)/cgi-bin/(.+) + /home/$1/cgi-bin/$2</code></p></div> + + <p>satırı sayesinde <code>http://mesela.dom/~user/cgi-bin/betik.cgi</code> + URL’si <code>/home/user/cgi-bin/betik.cgi</code> dosyası ile + eşleştirilir ve dosya bir CGI betiği olarak çalıştırılırdı.</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="user" id="user">Kullanıcı Dizinleri</a></h2> + + <p>Geleneksel olarak Unix sistemlerinde belli bir kullanıcının (örn, + <em>birisi</em>) ev dizinine <code>~birisi/</code> şeklinde atıfta + bulunulabilir. <code class="module"><a href="./mod/mod_userdir.html">mod_userdir</a></code> modülü bu özelliği site + üzerinden kullanıcıların ev dizinlerindeki dosyaları kişisel sayfalar + olarak sunmalarını sağlamak üzere kullanır. Örnek:</p> + + <div class="example"><p><code>http://mesela.dom/~birisi/dosya.html</code></p></div> + + <p>Güvenlik sebebiyle kullanıcıların ev dizinlerine doğrudan HTTP erişimi + vermek uygun olmaz. Bu bakımdan, kullanıcının ev dizini altında HTTP + erişimi verilecek dosyaların bulunduğu dizini belirtmek için <code class="directive"><a href="./mod/mod_userdir.html#userdir">UserDir</a></code> yönergesi sağlanmıştır. + Öntanımlı olan <code>Userdir public_html</code> yapılandırması ile + yukarıdaki gibi bir URL kullanıcının ev dizini (<code>/etc/passwd</code> + dosyasında belirtilir) <code>/home/birisi/</code> altında yer alan + <code>/home/birisi/public_html/dosya.html</code> dosyası ile + eşleşirdi.</p> + + <p>Ev dizininin yerinin <code>/etc/passwd</code> dosyasında belirtilmediği + sistemlerde kullanılmak üzere <code>Userdir</code> yönergesinin başka + kullanım şekilleri de vardır.</p> + + <p>Bazı kişiler (genellikle URL üzerinde <code>%7e</code> olarak + kodlanması sebebiyle) "~" simgesini biçimsiz bulabilir ve kullanıcı + dizinlerini imlemek için başka bir karakter kullanmayı tercih + edebilirler. Bu işlevsellik <code class="module"><a href="./mod/mod_userdir.html">mod_userdir</a></code> tarafından + desteklenmemektedir. Ancak, kullanıcı dizinleri düzgün şekilde + yapılandırılmışsa istenen etki <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#aliasmatch">AliasMatch</a></code> yönergesi ile sağlanabilir. + Örneğin, <code>http://mesela.dom/sayfalar/birisi/dosya.html</code> + URL’si ile <code>/home/birisi/public_html/dosya.html</code> dosyasını + eşlemek için <code>AliasMatch</code> yönergesi şöyle + kullanılabilirdi:</p> + + <div class="example"><p><code>AliasMatch ^/sayfalar/([a-zA-Z0-9]+)/?(.*) + /home/$1/public_html/$2</code></p></div> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="redirect" id="redirect">URL Yönlendirme</a></h2> + + <p>Yukarıdaki bölümlerde açıklanan yapılandırma yönergeleri Apache’ye + içeriği dosya sisteminin belli bir yerinden alıp istemciye göndermesini + söyler. Bazen istemciye, istediği içeriğe farklı bir URL ile + erişebileceğini ve bu URL için ayrı bir istek yapması gerektiğini + bildirmek gerekir. Bu işleme <em>yönlendirme</em> adı verilir ve bu + işlevsellik <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#redirect">Redirect</a></code> yönergesi + ile sağlanır. Örneğin, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#documentroot">DocumentRoot</a></code> + altındaki <code>/foo/</code> dizininin içeriğinin <code>/bar/</code> + adında yeni bir dizine taşınması halinde istemciye yeni konumun + bildirilmesi şöyle sağlanabilirdi:</p> + + <div class="example"><p><code>Redirect permanent /foo/ + http://mesela.dom/bar/</code></p></div> + + <p>Bu atama sayesinde <code>/foo/</code> ile başlayan URL yolları + <code>mesela.dom</code> sunucundaki <code>/bar/</code> dizini altındaki + içeriğe yönlendirilmektedir. Yönlendirmeyi aynı sunucu üzerinde yapmak + zorunda değilsiniz, bu yönerge ile başka bir sunucuya da yönlendirme + yapabilirsiniz.</p> + + <p>Apache ayrıca, yeniden yazma ile ilgili daha karmaşık sorunlara çözüm + olarak <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#redirectmatch">RedirectMatch</a></code> diye bir + yönerge daha sağlar. Örneğin bir sitenin baş sayfasını diğer isteklerden + ayrı olarak farklı bir siteye yönlendirmek için yönergeyi şöyle + kullanabilirsiniz:</p> + + <div class="example"><p><code>RedirectMatch permanent ^/$ + http://misal.dom/ilksayfa.html</code></p></div> + + <p>Bundan başka, bir sitedeki tüm sayfalara yapılan istekleri başka bir + siteye geçici olarak yönlendirmek için şöyle bir şey yapabilirsiniz:</p> + + <div class="example"><p><code>RedirectMatch temp .* + http://mesela.misal.dom/ilksayfa.html</code></p></div> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="proxy" id="proxy">Karşı Vekil</a></h2> + + <p>Apache ayrıca, uzak sunuculardaki belgelerin yerel sunucunun URL + alanına getirilmesini de mümkün kılar. Bu tekniğe HTTP sunucunun + belgeleri uzak bir sunucudan alıp istemciye sunmasını sağlayarak bir + vekil sunucu gibi davranması nedeniyle <em>ters vekalet</em> adı + verilir. Belgelerin istemciye özkaynağın bulunduğu sunucudan + geliyormuş gibi değilde doğrudan isteği yaptığı sunucudan geliyormuş + gibi sunulması nedeniyle bu işlem normal vekaletten farklıdır.</p> + + <p>Aşağıdaki örnekte, istemci <code>/foo/</code> dizini altından bir belge + istemekte, sunucu ise bu belgeyi <code>dahili.mesela.dom</code> + üzerindeki <code>/bar/</code> dizininden alıp istemciye yerel sunucudan + geliyormuş gibi sunmaktadır:</p> + + <div class="example"><p><code> + ProxyPass /foo/ http://dahili.mesela.dom/bar/<br /> + ProxyPassReverse /foo/ http://dahili.mesela.dom/bar/<br /> + </code></p></div> + + <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxypass">ProxyPass</a></code> sunucuyu uygun + belgeleri alması için yapılandırırken <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxypassreverse">ProxyPassReverse</a></code> yönergesi <code>dahili.mesela.dom</code> + sunucusundan kaynaklanan yönlendirmeleri yeniden yazar. Yalnız, + belgelerin içindeki hiperbağların yeniden yazılmayacağına dikkat ediniz. + Dolayısıyla, belge içinde <code>dahili.mesela.dom</code>’u ismiyle hedef + alan mutlak hiperbağlar varsa bunlar istemci tarafından vekil sunucudan + değil doğrudan <code>dahili.mesela.dom</code>’dan istenecektir.</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="rewrite" id="rewrite">Yeniden Yazma Motoru</a></h2> + + <p>Daha güçlü ikameler gerektiğinde <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> modülü + tarafından sağlanan yeniden yazma motoru işe yarayabilir. Bu modüldeki + yönergeler sunulacak içeriğin yerine karar vermek için kaynak IP adresi, + tarayıcı türü gibi isteğe özgü özellikleri kullanırlar. + <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> modülü buna ek olarak isteğin nasıl ele + alınacağına karar vermek için harici yazılımları ve veritabanlarını + kullanabilir. Yeniden yazma motoru yukarıda değinilen üç eşleşme türünü + de uygulayabilecek yetenektedir: Dahili yönlendirmeler (rumuzlar), + harici yönlendirmeler ve vekalet. <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> modülü + tarafından sağlanan yeteneklerin ayrıntılı açıklamaları ve bunların + kullanım örnekleri <a href="misc/rewriteguide.html">URL Yeniden Yazma + Rehberi</a>nde bulunmaktadır.</p> +</div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> +<div class="section"> +<h2><a name="notfound" id="notfound">Dosya orada yok</a></h2> + + <p>Kaçınılmaz olarak, dosya sisteminde mevcut olmayan dosyalar için de + istek yapılacaktır. Bunun çeşitli sebepleri olabilir. Bazı durumlarda + bu, belgelerin yerlerininin değiştirilmesinin bir sonucu olabilir. Bu + durumda yapılacak en iyi şey, istemciyi belgeyi yeni yerinden istemesi + için bilgilendirmek amacıyla <a href="#redirect">URL yönlendirmesi</a> + kullanmaktır. Bu şekilde, içeriğin yeri değişse bile eski yer imlerinin + ve hiperbağların çalışmaya devam edeceklerinden emin olabilirsiniz.</p> + + <p>"Dosya orada yok" ("File Not Found") hatalarının diğer bir bildik + sebebi de URL’lerin hiperbağlarda veya doğrudan tarayıcıda kasıtlı ya da + kasıtsız, yanlış yazılmasıdır. Bu tür sorunlarda yardımcı olması için + Apache <code class="module"><a href="./mod/mod_speling.html">mod_speling</a></code> (sic) adında bir modülle gelir. Bu + modül etkin kılındığında Apache, "Dosya orada yok" ("File Not Found") + hatalarının önünü kesip başka bir yerde benzer isimde bir dosya var mı + diye bakar. Böyle bir dosya varsa, <code class="module"><a href="./mod/mod_speling.html">mod_speling</a></code> + istemciye dosyanın doğru yerini bildiren bir HTTP yönlendirmesi yollar. + Benzer çok sayıda dosya varsa bunlar istemciye bir liste halinde + sunulur.</p> + + <p><code class="module"><a href="./mod/mod_speling.html">mod_speling</a></code> modülünün en yararlı özelliklerinden biri + de dosya isimlerini harf büyüklüğüne duyarsız olarak arayabilmesidir. + Dosya isimlerinde harf büyüklüğünün önemli olduğu Unix benzeri sistemler + hakkında bilgisi olmayan kullanıcılara sahip sistemlerin kullanıcılarına + bu büyük yarar sağlar. Fakat modülün URL düzeltmekten başka şeyler için + de kullanılması, istemcilerden gelen neredeyse her isteğin URL + yönlendirmesine konu olmasına sebep olarak sunucunun yükünü + arttırabilir.</p> + + <p>Yerinde bulunmayan içeriğin bulunması çabalarının tümü Apache’nin 404 + (Dosya orada yok) HTTP durum kodlu bir hata sayfası döndürmesine yol + açar. Bu sayfanın içeriği <code class="directive"><a href="./mod/core.html#errordocument">ErrorDocument</a></code> yönergesi ile denetlenebilir ve <a href="custom-error.html">Hata Yanıtlarının Kişiselleştirilmesi</a> ve <a href="misc/custom_errordocs.html">Uluslararası Hata Yanıtları</a> + belgelerinde anlatıldığı gibi oldukça esnek bir şekilde + kişiselleştirilebilir.</p> +</div></div> +<div class="bottomlang"> +<p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/urlmapping.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | +<a href="./ja/urlmapping.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | +<a href="./ko/urlmapping.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | +<a href="./tr/urlmapping.html" title="Türkçe"> tr </a></p> +</div><div id="footer"> +<p class="apache">Copyright 2009 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p> +<p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="./faq/">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div> +</body></html>
\ No newline at end of file |